Bài Chắn là một trong những trò chơi bài có lịch sử lâu đời nhất tại Việt Nam với hơn 100 quân bài độc đáo và nhiều cách chơi khác nhau. Vì vậy, game này trở nên khá thách thức. Tuy nhiên, đây cũng là điểm đặc biệt và hấp dẫn của game trong mắt người chơi. Hôm nay, hãy tham gia cùng 8US khám phá về bài Chắn, từ cách chơi đến những mẹo chơi hấp dẫn nhé.
Bài Chắn là gì?
Bài Chắn là một trò chơi dân gian Việt Nam có nguồn gốc từ thế kỷ trước. Nó được lấy cảm hứng từ trò chơi Tổ Tôm phổ biến ở miền Bắc nước ta. Tuy nhiên, Chắn đã được đơn giản hóa và có những đặc điểm riêng biệt trong cách chơi.
Chắn và trò chơi Tổ Tôm sử dụng chung một bộ bài. Tuy nhiên, Trò chơi Tổ Tôm sử dụng 120 lá bài, trong khi Chắn giới hạn lại chỉ 100 lá. Các lá bài trong Chắn có kích thước dẹt và dài, khác hoàn toàn với bộ bài tây thông thường gồm 52 lá.
Ban đầu, bộ Chắn chưa được bán trên thị trường, vì vậy người chơi thường sẽ mua bộ bài Tổ Tôm và loại ra 20 lá để chơi Chắn, bao gồm thang, lão và bỏ hết hàng nhất văn (nhất văn, nhất vạn, nhất sách).
Các lá bài được trang trí với hình ảnh và chữ. Các chữ đơn giản, chỉ cần 2 chữ, chữ đầu tiên tương tự các chất (cơ, rô, chuồn, bích) trong bộ bài tây hiện nay, nhưng trong bộ bài Chắn chỉ có ba chất là sách, vạn, văn.
Các chữ thường đại diện cho con số, tổng cộng có 8 con: Nhị, Tam, Tứ, Ngũ, Lục, Thất, Bát, Cửu. Mỗi loại con số này có 4 lá, nên tổng cộng là: 8 x 3 x 4 = 96 lá bài. Cuối cùng, còn thêm 4 lá bài khác để đủ 100 lá bài.
Có một gợi ý để nhận biết chữ Vạn, Văn, Sách và phân biệt các chất trong quân bài, đó là khẩu quyết “Vạn vuông, Văn chéo, Sách loằng ngoằng”. Câu khẩu quyết này vừa mang tính hài hước vừa dễ nhớ.
Các thuật ngữ chuyên dùng trong bài Chắn
Trong trò chơi bài Chắn, người chơi không chỉ cần nhớ mặt các lá bài mà còn phải hiểu và sử dụng các thuật ngữ chuyên dùng. Điều này là rất quan trọng vì chắn là trò chơi khó, có nhiều lối chơi khác nhau. Nếu bạn không hiểu các thuật ngữ, chơi Chắn sẽ trở nên khó khăn hơn.
- Thuật ngữ “chắn” được sử dụng để chỉ hai lá bài có chất và số giống nhau.
- “Cạ” là thuật ngữ dùng để chỉ hai quân bài có số giống nhau nhưng không cùng chất.
- “Què” là các quân bài không nằm trong trường hợp chắn hoặc cạ.
- “Chì” là thuật ngữ chỉ người chơi có quyền được bốc bài trước, và có quyền quyết định là ăn bài hoặc nhường bài cho người chơi ở cửa dưới.
- “Chiếu” (hay “chíu”) là thuật ngữ để chỉ tình huống khi người chơi có 3 quân bài giống nhau và một quân bài giống vừa được đánh ra hoặc bốc lên. Khi đó, người chơi có quyền ăn quân bài đó dù nó đang nằm ở cửa nào.
- “Ù” là tình huống chiến thắng khi người chơi đã có sẵn 19 lá bài hợp và bốc thêm một lá bài từ cọc bài ở giữa để tạo thành 10 bộ chắn hoặc 10 bộ cạ. Trong trò chơi Ù, người chơi bắt buộc phải có ít nhất 6 bộ Chắn (một bộ Chiếu được xem như 2 bộ Chắn).
- “Ù đè” là tình huống khi hai người chơi đều đang chờ cùng một quân bài để Ù. Trong trường hợp này, người chơi được ưu tiên Ù trước là người chơi đang ngồi ở vị trí gần cửa bài đã được bốc lên hơn (vị trí này được tính theo chiều kim đồng hồ).
Cách chơi bài Chắn cơ bản dành cho newbie
Một ván chơi bài Chắn trong Casino thông thường thường có 4 người chơi. Tuy nhiên nếu không đủ 4 người, ván chơi cũng có thể bắt đầu với 2 hoặc 3 người chơi. Khi ván đấu bắt đầu, người chơi sẽ được chia 19 lá bài, trừ người chơi đánh bài đầu tiên sẽ được chia thêm 1 lá bài nữa, tổng cộng là 20 lá. Trong chắn, cách chia bài rất đặc biệt vì có hai người chia bài, và việc chơi diễn ra theo hướng ngược chiều kim đồng hồ.
Khi bắt đầu, người chơi đầu tiên sẽ đánh một lá bài rác từ tay của mình vào tụ bài ở hướng bên phải của mình (cửa nhì). Người chơi tiếp theo có thể bốc lá bài khác từ cọc bài chính hoặc ăn lá bài vừa được đánh ra, sau đó cũng sẽ đánh ra một lá bài rác từ tay của mình.
Để có thể ăn được lá bài đã được đánh ra, người chơi phải hạ xuống một lá bài từ tay của mình để tạo thành một bộ chặn hoặc một bộ cạ. Mục tiêu là kết hợp các lá bài để có thể ăn cước và tích lũy điểm.
Trò chơi sẽ tiếp tục diễn ra theo thứ tự như trên cho đến khi có người chơi chiếu (đánh ra 3 lá bài giống hệt nhau và một lá bài giống vừa được đánh ra hoặc bốc lên), hoặc có người chơi gọn bài (không còn lá bài nào trong tay). Khi có người chiếu hoặc gọn bài, ván chơi kết thúc và người chơi đó sẽ trở thành người chiến thắng.
Sau khi chiến thắng, người chơi cần xướng những cước đã tạo ra từ lá bài trên tay để tính điểm. Quy tắc tính điểm dựa trên cách người chơi xướng, không tính các cước chưa được xướng trên bài của người chơi.
Trên đây là tổng hợp những kiến thức cơ bản về bài Chắn mà các bạn cần biết trước khi chơi. Mong rằng với những chia sẻ về thuật ngữ và cách chơi mà chúng tôi chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu cơ bản về trò chơi và tự tin khi tham gia bài Chắn nhé.
